سرآمد در توسعه فناوریهای تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و توسعه فناوریهای سازگار با محیط زیست در کشور
ردیف | نام و نام خانوادگی | تاریخ شروع | تاریخ پایان |
1 | دکتر شهریار عصفوری | ابتدا | 1389 |
2 | دکتر امیرعباس ایزدپناه | 1389 | 1394 |
3 | دکتر علی ایزدبخش | 1394 | 1396 |
4 | دکتر احمد جامه خورشید | 1396 | ۱۴۰۰ |
۵ | دکتر علی یادگاری | ۱۴۰۰ | تاکنون |
معرفی رشته مهندسی شیمی:
مهندسی شیمی که ترجمه کامل آن از زبان انگلیسی «مهندسی صنایع شیمیایی» است، تا اوایل قرن بیستم به عنوان یک حرفه شناخته نشده بود.در نیمه دوم قرن نوزدهم و به مرور زمان با توسعه صنایعشیمیایی، احتیاج به اشخاصی که در زمینه فرآیند های شیمیایی تعلیم یافته باشند، احساس گردید.این رشته در واقع جدا شده از مهندسی مکانیک است؛ وظایف انحصاری که امروزه در دنیا به عهده مهندسان شیمی گذاشته شده است، در اصل در ابتدا بر عهده مهندسان مکانیک بوده است؛ ولی با پیشرفت و گسترش علم و فناوری به تدریج مشخص شد که در طراحی بعضی دستگاه ها که در آن عملیات جداسازی مخلوط ها و یا ترکیب شیمیایی مواد صورت می گیرد. مهندسان مکانیک علاوه بر اشراف به دروس پایه و اصلی مرتبط با رشته مهندسی مکانیک لازم است با دانش شیمی، شیمی فیزیک، مهندسی واکنش، ترمودینامیک مخلوط ها ، انتقال جرم و آنچه امروزه به عنوان عملیات واحد و طراحی رآکتور شناخته می شود نیز آشنایی کامل داشته باشند.فرض کنید یک شیمیدان در آزمایشگاه موفق به تولید مقدار کمی از یک ماده مفید صنعتی می شود؛ کار یک مهندس شیمی این است که با استفاده از اطلاعات و روش کار، فرآیندی را طراحی کند تا با صرف هزینه و وقت کم ، مقدار انبوه از آن ماده را تولید کند. این طراحی علاوه بر کل فرآیند شامل تجهیزات مانند پمپ ها، کمپرسورها، سانتریفیوژها، مبدلهای حرارتی، برجها، رآکتورها، مخازن تبخیرکنندهها ، چگالنده ها و … خواهد بود. متاسفانه بیشتر افراد گمان میکنند که بین یک مهندس شیمی و یک شیمیست فرق چندانی نیست. در حالی که فقط ۱۶ واحد از ۱۴۴ واحد دروس مهندسان شیمی به دروس شیمی و آزمایشگاه آنها اختصاص دارد.
زمینه کاری مهندسی شیمی:
هر کارخانه تولیدی برای شروع کارش نیاز به یک مهندس شیمی دارد؛ چرا که تقریباً در تمام فرآیند های نوین از مواد شیمیایی استفاده میکنند و در حقیقت رشد شگرف صنعت در قرن گذشته مدیون مهندسی شیمی بوده است. رشته مهندسی شیمی در کشور ما نیز یکی از رشته های مهم و پرکاربرد می باشد. چرا که ما به عنوان یک کشور نفت خیز برای استخراج، پالایش، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به مواد شیمیایی نیاز به تخصص مهندسین شیمی داریم. دو بخش از مهم ترین فعالیت های موجود در صنعت تنها منحصر به مهندسی شیمی میباشد. این دو بخش عبارتند از:الف: طراحی رآکتورها: در صنعت تنها مهندسان شیمی هستند که دانش طراحی رآکتورها را دارند.ب: طراحی دستگاه هایی که به جداسازی می پردازند. برای مثال نفت خام مخلوط پیچیده ای است که از ترکیب مواد بسیاری تشکیل شده است و به همین دلیل به صورت اولیه قابل استفاده نمی باشد و نیاز است تا دستگاه هایی طراحی و تولید شود تا نفت را به موادی مانند گازوئیل، بنزین، مازوت و … تبدیل کند.
آینده شغلی:
فارغ التحصیل این رشته علاوه بر کار در صنایع شیمیایی مختلف به طور اختصاصی ، می تواند در کارخانه های تولید موادغذایی و داروسازی فعالیت داشته باشد.بازار کار مهندسی شیمی نسبت به رشته های دیگر وضعیت بهتری دارد، چون یک مهندس شیمی قابلیت کار در شرکت نفت، شرکت گاز، شرکت پتروشیمی، وزارت نیرو ( طراحی نیروگاه ها) و کارخانه های ساخت لاستیک و پلاستیک و دیگر شرکت ها را دارد.با توجه به تعاریف فوق وظایف یک مهندس شیمی را میتوان به شرح زیر برشمرد:–
طراحی فرآیند: ارائه یک سری عملیات جهت تبدیل مواد اولیه به محصولات–
طراحی دستگاه: طراحی مکانیزم و نوع دستگاه های به کار رفته در فرآیند–
پژوهش: تحقیقات در زمینه هایی که به فرآیندها و مسائل تکنیکی جدید منجر شود–
توسعه فرآیند: توسعه ی فرآیندها به منظور بالا بردن بازده کارخانه–
مهندسی تولید: نظارت بر فرآیند تولید و رفع مشکلات احتمالی
یک مهندس شیمی باید توانایی و تبحر لازم و کافی در کلیه مراحل فوق را بدست آورد.
از آنجا که رشته مهندسی شیمی همواره در حال بسط و توسعه است، هر روز افق های جدیدتری در این رشته گسترده می شود. یکی از جدیدترین زمینه های مطرح، بیوتکنولوژی است که عبارت از به کارگیری فرآیندها و تبدیلات بیولوژیکی در مقیاس صنعتی جهت تولید مواد بیوشیمیایی می باشد.در حال حاضر در دنیا بیشترین حقوق را مهندسان شیمی با مقدار ۷۲۰۰۰ دلار در سال کسب میکنند و فقط مقطع دکتری رشته برق الکترونیک پایه حقوقی برابر با دکتری مهندسی شیمی را دارا می باشد.برای درک میزان پیشرفت یک کشور به استخدام مهندسین آن کشور دقت کنید.اگر مهندس عمران و برق استخدام میکنند کشور در حال توسعه است و اگر مهندس شیمی استخدام می کنند یعنی توسعه یافته اند و به فکر پیشرفت صنایع خود هستند.
توانایی های لازم:
رشته مهندسی شیمی برخلاف تصور عامه مردم بیش از انکه در ارتباط باعلم شیمی باشد همچون رشته های دیگر در ارتباط با علم ریاضی است.به همین دلیل دانشجوی مهندسی شیمی در درجه اول باید در دروس ریاضی قوی باشد. شاید جالب باشد بدانید که دانشجویان مهندسی شیمی نسبت به دانشجویان دیگر رشته ها فقط ۹ واحد بیشتر شیمی می خوانند. در مقابل برای موفقیت در این رشته ریاضی بسیار اهمیت دارد چون برای طراحی رآکتور، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد.
© دانشگاه خلیج فارس